ADV Limburg: Een virtueel lesje empathie
Het zijn maar geintjes. Betrekkelijk onschuldige plagerijen, foute testosteronhumor. Maar gezien vanuit de voetbalkantinestoel van Mohammed is het vernederend en vooral pijnlijk om te merken dat iedereen dit volstrekt normaal vindt. De barman werkt gewoon door, het gesprek aan de bar verstomt niet, de twee spelers uit het seniorenteam vinden zichzelf uitermate grappig. Draai je hoofd weg van het gênante tafereel en je kunt bij wijze van spreken zien hoe buiten op de velden de cornervlaggen alvast opgeruimd worden. Niets aan de hand.
Het is niet lastig om je te verplaatsen in Mohammed. Zet de virtual reality bril op van de Antidiscriminatie Voorziening Limburg (ADV Limburg) en je kunt je gratis vier minuten laten kleineren, vernederen, schofferen. Als Mohammed. Of als Laura, die met haar rolstoel de discotheek niet in mag. Of als Henk, die tijdens een sollicitatie vanwege zijn leeftijd buitenspel wordt gezet. De drie scenario’s zijn onderdeel van de nieuwe antidiscriminatiecampagne ‘Over jou, over mij’. Om de boodschap zo goed mogelijk over te dragen voert de campagne verder dan de geijkte folder, film of poster. “Discriminatie is gewoon een heel complex thema en als je nooit tot een minderheid behoord hebt, weet je niet wat het is om gediscrimineerd te worden. Het is heel lastig om zo’n boodschap over te brengen”, zegt Maarten Kuypers van bureau Viastory uit Maastricht dat de campagne ontwikkelde. “Met de virtual reality bril kun je het toch op een bepaalde manier dichtbij brengen. Echt in de huid kruipen is lastig, maar het wordt iets tastbaarder. Heel veel mensen hebben niet eens in de gaten wanneer ze discrimineren.”
Een ‘empathiemachine’ noemt Kuypers het. Met de virtual reality bril op kun je 360 graden rondkijken, kijk je als hoofdpersoon vanuit de ogen van het slachtoffer. Je kunt gegeneerd naar de vloer staren, wegkijken of je opponent recht in de ogen zien. Er is bewust gekozen om geen extreme scènes te gebruiken. Kuypers: “Het is geen achtbaanrit waar je in zit. We hebben het bewust enigszins subtiel gehouden en niet keihard in your face. Discriminatie is ook vaak heel subtiel. Onderhuids. Als je het te dik er bovenop legt wordt het een karikatuur.”
Directeur Peter van Loon van ADV Limburg is blij met de ‘antidiscriminatiebril’, die gisteren werd geïntroduceerd op het Bevrijdingsfestival. in Roermond. “We hebben allemaal vooroordelen, daar kunnen we niets aan doen. Maar je moet je wel bewust zijn van die vooroordelen als je acteert in de maatschappij. Uiteindelijk heeft discriminatie invloed op de levenssfeer van elke Limburger.” Ongeveer een kwart van de Limburgers voelt zich gediscrimineerd. Jaarlijks komen er bij ADV Limburg tussen de 250 en 300 meldingen binnen; afgelopen jaar 8 procent minder dan in 2014. 38 procent van de klachten gaat over discriminatie op basis van ras; 20 procent over leeftijd, 10 procent over geslacht, 7 procent over godsdienst. Van Loon vermoedt dat er sprake is van ‘meldingsmoeheid’. Onlangs werd bekend dat het aantal meldingen van antisemitisme landelijk is afgenomen. “Maar ik denk dat als je de Joodse gemeenschap zou vragen, je een heel ander beeld zou krijgen.” Bestrijding van discriminatie blijft hoognodig, wil hij maar zeggen. “Mensen hebben vaak helemaal niet in de gaten wat discriminatie doet. Hoeveel ‘grapjes’ maak je eigenlijk zelf?”
Noot – Dit artikel verscheen eerder in Dagblad De Limburger.